У Сахары ён быў шчаслівы.
У Плая-дэль-Хомбре, на Гран-Канарыі, ёсць невялікая дошка з надпісам «Куток Саньмао». Тут часта можна ўбачыць захопленых фатаграфій кітайскіх турыстаў. Землякі патрацілі час, каб спазнаць і зразумець сэнс той сціплай дошкі. Столькі, колькі каштавала кіраўніку могілак Ла-Пальма даведацца, чаму прыбылі гэтыя госці з усходняга краю планеты з просьбай аб магіла нейкага Хасэ Марыі, чалавека з доўгай барадой, альбо Хэксі, у яго кітайскае імя.
«Гэтая раптоўная цікавасць усіх здзівіла. У цяперашні час «Маршрут Санмао» ужо пабудаваны на Гран-Канарыі і Ла-Пальме. Яны таксама ідуць па яго слядах у Мадрыдзе», - тлумачаць яны. Марта Арыбас і Ана Перэс дэ ла Фуэнтэ, рэжысёры дакументальнага фільма Санмао: нявеста пустыні, партрэт гэтай жанчыны Sanmao, літаратурная і фемінісцкая ікона Кітая і Тайваня, практычна невядомы ў Іспаніі, фактычна не перакладзены менш чым 10 гадоў таму.
Каралева пустыні, нявеста Канарскіх выспаў.
Арыбас і Перэс дэ ла Фуэнтэ таксама нічога не ведалі пра Санмаа, пакуль сяброўка, Ларэна Мена Кверо, пляменніца Хасэ Марыі, не спытала іх аднойчы пасля абеду: – Расказаць вам гісторыю майго дзядзькі і яго жонкі, кітайскай пісьменніцы Саньмао?
А потым пачаў раскручвацца прыгожая гісторыя кахання, прыгод і трагедый, якая ахоплівае перыяд з 1940-х па 1990-я гады. Сапраўдная гісторыя, якая захапіла нас: пра вытанчаную маладую кітайскую жанчыну з качавым духам і сумленнага і моцнага іспанскага маладога чалавека з сярэдняга класа, прафесійнага дайвера, які прапануе ёй прыгоды жыцця ў пустыні», — кажуць яны. Ён паказаў ім прыгожае фота двух: «усмешлівая маладая пара, апранутая ў кафтаны пасярод пустыні» гэта іх захапіла, і яны вырашылі ператварыць гэта ў свой наступны фільм, пра які «ніхто не казаў, і які варта зрабіць». «Таму што ў дадатак да прыгожай гісторыі кахання, Санмао таксама быў піянерам у хроніцы падарожжаў, якія падарожнічалі па ўсім свеце, ад Еўропы да Лацінскай Амерыкі, Азіі ці Індыі з яго свежым выглядам і яго арыгінальным і прамым стылем», - тлумачаць яны.
Рэжысёры адкрылі для сябе творчасць Санмао менавіта праз першы і амаль адзіны твор пісьменніка, перакладзены на іспанскую мову: Дзённікі Сахары, «Хроніка паўсядзённага жыцця ў пустыні з Хасэ Марыя Кверо, якая адразу стала папулярнай на Тайвані. У іх ён з вялікім гумарам абыграў культурнае сутыкненне Усходу і Захаду, і яны гаварылі пра жыццё ў пустыні і сваіх суседзяў Сахары», - працягваюць яны. Затым дабраліся да в Канарскія газеты, гісторыі іх жыцця на архіпелагу, куды пара пераехала пасля Зялёнага сакавіка Сахары і дзе яны жылі да у выніку няшчаснага выпадку са смяротным зыходам, займаючыся падводным плаваннем, яго захапленнем і працай, Хасэ Марыя памёр. Затым Санмао вярнуўся ў Тайбэй і працягнуў падарожнічаць па свеце ў адзіноце.
З Хасэ або Хэсі, як ахрысціў яго Саньмао.
«Блуканне — гэта частка майго жыцця, я люблю з'язджаць. Я не адчуваю, што нікуды належу, я частка ўсіх месцаў, але не адчуваю сябе часткай ніводнага з іх. Чым больш я падарожнічаю, тым больш адчуваю сябе адзінокім». Санмао напісала, а Люсія Хіменэс чытае голасам у дакументальным фільме, у якім атрымалася расказаць пра яе жыццё на аснове сведчанняў сям'і пісьменніцы (яе братоў), сям'і Квера і агульных сяброў з часу яе жыцця ў Іспаніі, якія ведалі яе, калі ён упершыню прыехаў у Мадрыд працаваць у першым кітайскім рэстаране ў сталіцы або што яго суседзі былі ў яго самы шчаслівы час, у пустыні, жывучы ў Эль-Аюне, у доме без нумара, дзе ён пачаў гатаваць тыповыя рэцэпты кітайскага стала з інгрэдыентамі, якія яе малодшая нявестка Эстэр прыслала яе з Іспаніі.
«Саньмао трэба было падарожнічаць, яна лічыла сябе качэўнікам, яна сказала: «Я люблю з'язджаць», - тлумачаць рэжысёры. «Гэты свабодны дух таксама зрабіў яе жаночай іконай. Саньмао зрабіла тое, што не змаглі кітайскія жанчыны, у той час, калі нават падарожнічаць было забаронена. Да таго ж выйсці замуж за прыгожага барадатага іспанца здавалася спраўджанай марай. Ён стаў** акном у экзатычны і далёкі свет**, пра які марылі некалькі пакаленняў».
Гісторыі Саньмао не цалкам аўтабіяграфічныя, яны з'яўляюцца своеасаблівай аўтафікцыяй, якая некаторы час таемна цыркулявала на Тайвані і ў Кітаі, пакуль не дасягнула свабоднай папулярнасці, якая выбухнула ў 1980-х гадах з вяртаннем аўтара. Ён з такой экзотыкай апісваў Іспанію, з такім пачуццём гаварыў пра сваё каханне, што яны прыйшлі да думкі, што Хасэ Марыя не існуе. The змовы і тэорыі вакол фігуры Саньмао іх было так шмат, што яны пераследавалі яе аж да яе трагічнай смерці (самагубства або рак, гаварылася нават пра забойства).
У свой першы візіт у пустыню.
Вар'яцкая слава і дэпрэсіўны характар ёй не дапамаглі. Падарожжа было адзіным выратаваннем ад сябе і ад свету. «Толькі калі яна падарожнічала далёка і на волі, яна адчула, што жывая», — напісала яна. І, чытаючы гэта, многія жанчыны ў яе роднай краіне адчулі тую маркотную свабоду. Як прыемна нарэшце даведацца пра яе больш і падзяліцца яе любоўю да жыцця. «Саньмао была нязломнай і чулай жанчынай, поўны святла, але таксама і ценяў, вельмі складаны", - кажуць Марта і Ана. "І з арэолам таямніцы. Мы таксама палічылі гэта захапляльным той мост паміж Усходам і Захадам, які ён пабудаваў з Хасэ Марыяй, без яго ведама, сімвал рамантычнага кахання на іншым канцы свету».
Выяўленне яго постаці, яго літаратуры і яго спадчыны таксама паказвае жанчына, якая была «здольная змяніць менталітэт пакалення жанчын і сілкаваць жаданне адкрыцца свету і падарожнічаць».
Неспакойны дух, нязломная душа.