Το λάθος ήταν Sigourney Weaver. Συνέβη ακριβώς σε συνέντευξη σε ξένη έκδοση αυτού του μέσου. Ένα γρήγορο κουίζ για όσους αναζητούν συστάσεις από διάσημους ανθρώπους. Στην ερώτηση ποιο ήταν το φαγητό που της άρεσε περισσότερο σε ένα ταξίδι, η ηθοποιός των Ghostbusters απάντησε, με όλες της τις καλές προθέσεις, ότι η αστακόσουπα ενός καφέ που χάθηκε σε μια ισλανδική πόλη, μια απόδραση που μπορούσε να κάνει σε μια ημέρα γυρισμάτων Alien. λεγόταν το καφενείο bryggjan, που βρίσκεται στο Grindavik, ένα άλλο ψαροχώρι στην Ισλανδία, εκεί που δεν θα είχες σταματήσει ποτέ αν δεν υπήρχε αυτή η σύσταση από τη Σιγκούρνεϊ.
“A priori είναι ένας μάλλον ήπιος καφές σε ένα τόσο αφιλόξενο μέρος” λέει ο Pepe Andreu, ένας από τους σκηνοθέτες του ντοκιμαντέρ Σούπα αστακού (διαθέσιμο στο Filmin), αφιερωμένο σε εκείνο τον καφέ και το περίφημο μπισκότο αστακό του που έχει γίνει σχεδόν υποχρεωτική στάση στην ισλανδική τουριστική διαδρομή. Μα πάνω από όλα αφοσιωμένος στο πνεύμα που μετέδιδε ως καταφύγιο αυτός ο τόπος.
Εξωτερική άποψη του Bryggjan.
Ο συνάδελφός σας και ο συνδιευθυντής σας Ράφα Μολς ήρθε στο Bryggjan τυχαία σε ένα ταξίδι στο νησί το 2006, χωρίς να ακολουθήσει τη σύσταση της Sigourney. «Όταν όμως μπήκε μέσα και είχε αυτό το αίσθημα ζεστασιάς, με τους παππούδες, ένιωσε ότι ο χώρος είχε κάτι το ιδιαίτερο», λέει ο Πέπε. Και άρχισε να σκέφτεται την ιδέα της ταινίας. Ο Πέπε πήγε να τον συναντήσει το επόμενο καλοκαίρι και επιβεβαίωσε αυτό που ένιωθε ο Μολέ. «Το Bryggjan είναι ένα από εκείνα τα μέρη που στεγάζουν και αποτελούν την ψυχή μιας μικρής κοινότητας». Αυτος λεει.
Έτσι γεννήθηκε το 1974. Η Κρίλλη και η Άλλη, δύο αδέρφια, υφαντές διχτυών, αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το ισόγειο των χώρων τους μπροστά από το λιμάνι του Grindavík καθώς τόπος συνάντησης για γείτονες και ψαράδες, ένα μέρος για να προσφέρουν καφέ, σούπα και ζεστή συζήτηση. «Οι άνθρωποι μαζεύονται και προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα του κόσμου, φεύγουν και την επόμενη μέρα προσπαθούν ξανά», συνοψίζει ο Andreu. Γίνονται συναυλίες, ρεσιτάλ και κατά καιρούς συναντιούνται για να μιλήσουν για τον κόσμο που έχει φύγει.
Οι χειμώνες είναι σκληροί στο Grindavík.
Όταν οι δύο σκηνοθέτες προτείνουν να γυρίσουν το ντοκιμαντέρ στα δύο ιδρυτικά αδέρφια και ιδιοκτήτες των εγκαταστάσεων, εκείνοι απαντούν έκπληκτοι και βιαστικά: Έχουν μια προσφορά να πουλήσουν το κτίριο. Αυτή η αντίστροφη μέτρηση έγινε έπειτα ένα νήμα αφήγησης, ένα ακόμη επίπεδο, οριστικό, για να μετατρέψτε αυτόν τον καφέ και την πολύτιμη σούπα αστακού του σε μεταφορά και σύμβολο του υπεύθυνου ταξιδιώτη και του τουρισμού.
«Ως ταξιδιώτες, όλοι θέλουμε να βρούμε ένα πραγματικό μέρος όπου κι αν πάμε, για να έχουμε αυτή την άμεση ανταλλαγή με τους ντόπιους», αντανακλά ο Andreu. Αλλά όσο προχωράμε, όσο περισσότερο μιλάμε γι' αυτό, τόσο περισσότερο ο αρχικός τόπος μεταμορφώνεται. «Ταξιδεύοντας μπορούμε να χτίσουμε και να καταστρέψουμε» Προσθήκη.
Αυτό τους οδήγησε να σκεφτούν «πώς ταξιδεύουμε, να γνωρίζουν το αποτύπωμα που αφήνουμε στον προορισμό» και την ανάγκη να ταξιδέψουν με άλλο τρόπο. Το Bryggjan είναι μια μικροσκοπική ματιά στη βάναυση μεταμόρφωση που Η Ισλανδία έχει υποφέρει τα τελευταία χρόνια για τον τουρισμό. Κοντά στα γνωστά Blue Lagoon, το καφέ έγινε μια χρυσή γωνιά για εικασίες, αν και τα αδέρφια πούλησαν το κτίριο πεπεισμένοι ότι εξακολουθούσαν να κάνουν κάτι καλό για την κοινότητά τους.
«Έχουν ένα αισιόδοξο και αφελές όραμα, αν θέλετε, για το αποτέλεσμα. Συνέχισαν με τον καφέ νομίζοντας ότι έδινε πλούτο στην πόλη για τους επισκέπτες και ήταν και καταφύγιο για τους κατοίκους της πόλης», λέει ο σκηνοθέτης. «Αλλά η πραγματικότητα δεν έχει συνοδεύσει». Αν και έχουν κρατήσει το όνομα και την εμφάνιση του καφέ, ο επάνω όροφος είναι πλέον ένα μεγάλο εστιατόριο για να υποδέχεται όλο και περισσότερους επισκέπτες. Σαν άποτέλεσμα, «Οι ενορίτες έχουν σταματήσει να πηγαίνουν, δεν νιώθουν πλέον ευπρόσδεκτοι».
Ευτυχώς, λείψανα Σούπα αστακού ως απόδειξη αυτού που ήταν. Αν τα ντοκιμαντέρ χρησιμεύουν για να «αιχμαλωτίσουν και να παγώσουν την πραγματικότητα», αυτό, που γυρίστηκε σε τρία ταξίδια μεταξύ 2018 και 2020 (συν άλλες επισκέψεις χωρίς κάμερα), είναι η υπενθύμιση ότι ένας άλλος τύπος τουρισμού είναι δυνατός.
Και το μπισκότο αστακό; “Πολύ αλμυρό, όπως θα έπρεπε, και εξαιρετικά καλό” επιβεβαιώνει ο Πέπε Αντρέου.
Το "Lobster Soup" μπορείτε να το δείτε στο Filmin.