30 oniwwersiichtlech Wierder
1. OHRWURM (Däitsch). Sécherlech hues du iergendwann e lëschtegt Lidd am Kapp, dat een net anescht maache kann, wéi ze hummen. Et ass gutt wann et e Bon Jovi Lidd ass wéi Livin 'on a Gebied, awer d'Saachen änneren wann Dir net ophale kënnt de Chorus vun de Sing-a-longs ze widderhuelen (Pappe wëssen ganz gutt vu wat ech schwätzen). Gutt, dëst Gefill ass wat d'Däitschen Ohrwurm nennen, wuertwiertlech de Wuerm am Ouer.
zwee. TARTEL ( Schottesch ) Erënnert Dir Iech un déi Zäit wou Dir den ale Klassekomeroden géift virstellen a wéi d'Zäit koum, hutt Dir den Numm net erënnert? Dat schweier Zécken, wou Dir mengt, war et de John oder war et de Peter? ass wat d'Schotten Tartle nennen.
3.**WALDEINSAMKEIT (Däitsch) **. Ee Wuert dat mir gär hunn ass Waldeinsamkeit. Och wa mir d'Zong gebonnen sinn wann se et aussoen, ass d'Iddi déi dës Silbe vermëttelen d'Gefill eleng am Bësch ze sinn. De beschte Wee fir et ze verstoen ass an eng kleng hëlze Kabine an der Mëtt vum Schwarzwald ze reesen.
Véier. PALEGG (Norwegesch). Fir Iech selwer e pålegg Sandwich an Norwegen ze maachen kann alles ausgoen. Norweeger benotzen dëst Wuert fir bal all Zorte vu Liewensmëttel ze referenzéieren déi Brout begleeden: Wipp, Gebeess, Schockela, Eeër, souguer Zalot oder Gurken. Et heescht wuertwiertlech 'op Top setzen'. Alles wat tëscht Brout a Brout ka goen, ass iessbar a lecker ass pålegg.
5.**GHEEGLE (Filippinesch)**. Wann Dir mat der Famill op d'Philippinen reest an op Gheegle lauschtert, eng Sekonn méi spéit kéint e puer Filipino d'Wangen vun Ären Nofolger knipsen oder de persesche Kitten drécken, deen Iech begleet. Et ass wat se den Impuls nennen fir eppes ze drécken oder ze drécken, wat adorabel a ganz séiss schéngt.
A géigesäitege Gheegle
6. POCHEMUCHKA (Russesch). Wa mir reesen si mir all e bësse Pochemuchka, e Numm deen als Frager iwwersat ka ginn, awer an engem schwéieren an insistente Plang. Am Alldag ass et een deen ëmmer bei him ass, firwat? am Mond (a Kanner zielen net) .
7.**CAFUNÉ (Brasilianesch)**. A Brasilien nennen se gären all Zorte vu Kärelen. Dëst ass wat geschitt mam Cafuné, wat definéiert ka ginn als sanft engem seng Hoer mat de Fangeren ze kämmen. Fir déi, déi gär verwinnen (besonnesch am Kapp) wäert dëst Wuert ee vun hire Favoritten sinn.
8.**CULACCINO (Italienesch) **. A Spuenien gëtt d'Mark vun engem kale Glas um Dësch am beschten e Fleck genannt. An Italien si se méi raffinéiert a poetesch an hunn e Wuert erstallt dat super kléngt: culaccino.
9.**BAKKU-SHAN (Japanesch) **. Op der Welt kënne mir ganz schéin Fraen an anerer manner graziéis fannen. A Japan gëtt et e Mëttelstuf: de Bakku-Shan: schéin Fraen vun hannen, awer ellen vu vir.
10. SGRIOB (Gälesch). Et gëtt e gälescht Wuert dat d'Stéckgefill op Ärer Uewerlip beschreift just ier Dir e Schlupp Whisky hëlt: Sgriob. Sécher hunn se et erfonnt wann se scho méi wéi ee Schoss am Kierper haten.
Iwwer e Sgriob ze fillen
eelef. PLIMPPLAMPPLETTERE (Hollännesch) . Sécher hutt Dir jeemools e Steen an d'Waasser vun engem Séi geheit, sou datt e spréngt a spréngt wéi e klenge Fräsch op d'Waasser. D'Hollänner ruffen dës Ënnerhalung Plimpplamppletere.
12. HYGGELIG (Dänesch). Wann Dir an Dänemark reest an Dir Iech gemittlech fillt, ass et e gutt Zeechen. Dat heescht, datt Dir bequem an bequem sidd, datt Dir gutt behandelt gëtt op der Plaz wou Dir sidd. Et ass e positiv Gefill, vun Hëtzt, wéi wann Dir ënnert Frënn sinn.
13. WANDERLUST (Däitsch) . En anert däitscht Wuert dat mir gär hunn ass Wanderlust, besonnesch wann Dir reest. Mir kënnen et als de Wonsch iwwersetzen d'Welt ze entdecken an iwwer eis Grenzen ze léieren. E superpositivt Wuert, dat och d'Anglo-Sächser hir eege gemaach hunn.
14. L'APPEL DU VIDE (Franséisch). Wann Dir de Besoin fillt eppes ze maachen wat Ären Adrenalin ausléist, fille mir en irremediabel l'appel du vide. Et ass en Ausdrock deen d'Fransousen benotzen wann se e grousse Besoin hunn fir vun héijen Plazen ze sprangen.
fofzéng. PANA PO'O (Hawaiesch). Op Hawaii musse si vill de Kapp krabbelen, wa se versichen eppes ze erënneren, esou vill datt si deem Geste en Numm ginn hunn: Pana Po'o.
Dëst ass eng Hawaiian Pana Po'o
16. JAYUS (Indonesesch). Et gi gutt, schlecht a regelméisseg Witzer. An da sinn et d'Jayus, bekannt an Indonesien als déi Witzer déi sou schrecklech schlecht sinn, datt se Iech um Enn haart laachen. Si sinn guer net witzeg a maachen Iech ëmmer nach laachen.
17. KUMMERSPECK (Däitsch) . Et gi Leit, déi mat Trauer oder Stress hinnen Iessen ginn. A vill. Zum Beispill, eng gutt Recours fir Häerzschlag ass mat Schockela ze schwellen. Awer natierlech, dann hëlt et seng Maut op der Skala. Dat Iwwergewiicht, deen duerch en nidderegen emotionalen Zoustand verursaacht gëtt, gëtt an Däitschland Kummerspeck genannt.
18. MERAKI (Griichesch). Wann e Griiche dech mat Meraki kacht, heescht dat net, datt hien eppes Friemes un d'Iessen bäidréit, mee datt hien säi Bescht mécht. Hien setzt Wonsch a vill Léift. Dës dräi Silben am modernen griichesche bezéien sech op wann eppes mat Kreativitéit gemaach gëtt, mat deem Beschten vu sech selwer, mat vill 'Séil'.
19. SLAMPADATO (Italienesch). An Italien gouf en Numm fir déi süchteg un ultraviolette Strahlen a Sonnebrëller gegeben. Si sinn als Slampadato bekannt a si ganz einfach ze erkennen. E puer ginn esou wäit mat UVA datt se wéi Holzkuel op de Plagen ausgesinn.
zwanzeg. FORELSKET (Norwegesch). Wa mir verléift falen, produzéiere mir vill Endorphinen a mir fille Euphorie an absolutt Gléck. Et ass wat an Norwegen als forelsket bekannt ass, besonnesch wann et déi éischte Kéier ass datt de Cupid eist klengt Häerz beréiert.
Forelsket, wéi et fillt sech mat der éischter Léift
eenanzwanzeg. MENCOLEK (Indonesesch). D'Indoneser nennen net nëmme schlecht Witzer, mee och deen ale Witz, wou een Iech op déi entgéintgesate Schëller tippt fir dech ofzewerfen. Säi Wuert dofir ass mencolek.
22. GUMUSSERVI (tierkesch). D'Reflexioun vum Vollmound um Waasser huet säin eegenen Numm a Länner wéi d'Tierkei. D'Tierken ginn düster a beschreiwen dës romantesch Zeen als Gumusservi.
23. ILUNGA (afrikanesch). An der Tshiluba Sprooch, an der Republik Kongo, enthält e Wuert op den éischte Bléck esou einfach wéi ilunga u sech eng ganz déif Bedeitung. Notéiert: ilunga bezitt sech op eng Persoun déi fäeg ass eng Beleidegung fir d'éischte Kéier ze verzeien, et eng zweete Kéier ze toleréieren, awer ni eng Drëttel. Et gëtt als ee vun den oniwwersiichtlechsten Wierder op der Welt ugesinn.
24.**L'ESPRIT D'ESCALIER (Franséisch)**. Fir dëse franséischen Ausdrock ze verstoen, probéiert et net wuertwiertlech ze iwwersetzen. De "Leeder Witz" mécht kee Sënn. L'esprit d'escalier bezitt sech op wann een eng witzeg Äntwert ze spéit gëtt, wann déi aner Persoun fort ass. Et ass en schweier Moment deen Iech frustréiert fillt. Firwat ass et mir net virdrun opgefall?
25. SHINRIN-YOKU (Japanesch). Et gëtt keng besser Therapie fir Kierper a Séil wéi e Spazéiergang an de Bësch ze goen. Dës populär japanesch Praxis, déi eis erlaabt am direkte Kontakt mat der Natur ze sinn a frësch Loft ze otmen, gëtt Shinrin-yoku genannt an ass ganz gesond.
Ausüben Shinrin-yoku
26. TOSKA (Russesch). Wann et e Wuert an Russland ass, datt déi déifste Leed beschreift, Verlaangen ouni Grond, oder geeschtege Angscht, et ass Toska. Et hänkt awer alles vum Kontext of. Déi selwecht zwou Silbe kënnen och op e liichte Péng vu Léift oder op Langweil op sengem niddregsten Niveau bezéien.
27. IKTSUARPOK (Inuit). An den Inuit-Vëlker vun den arktesche Regiounen, ëmmer erëm ausserhalb vum Iglo erausgoen fir ze kucken ob de Gaascht ukomm ass, ass bekannt als Iktsuarpok. Mir kënnen soen datt et eng Mëschung aus Onrouen an Illusioun ass virun der Arrivée vun engem erwaarten.
28. KAELLING (Dänesch). Déi Mamm, déi hir Kanner am Park jäizt an net weess wéi se soss näischt wéi Obszönitéiten ze soen ass e Kaell. Et ass keng Beleidegung, mee de Wee wéi se dës ruppeg Mammen an Dänemark nennen, déi hir Kanner ouni Grond fir Narren maachen.
29. SHEMOMEDJAMO (Georgesch) . Stellt Iech vir Äre Liiblings-Iessdësch virun Iech an enger exorbitanter Betrag (ganz typesch fir Groussmamm, déi ni wëllen datt Dir doheem hongereg gitt). Dir fänkt un ze iessen an obwuel Dir ganz voll sidd, fuert Dir weider bis Dir den Teller botzt. Dëst Verlaangen no méi ze iessen wéi de Kierper kann handhaben ass wat a Georgien als Shemomedjamo bekannt ass, wat wuertwiertlech heescht "Ech hunn zoufälleg alles giess."
30. SGIOMLAIREACHD (Gaelesch) . Fir vill ass d'Iessen helleg. An dat vun engem onerwaarte Gaascht deen opdaucht oder een rufft deen tëscht Coursen ënnerbrach ass eppes wat guer net gutt fillt. D'Geeler si kloer: sou ongewollt Leit si sgiomlaireachd. Huelt et elo!
_ Ursprénglech de 25. Mäerz 2014 publizéiert an de 4. Abrëll 2018 aktualiséiert_*