Nighthawks, од Едвард Хопер, 1942 година
Улицата е празна. Ноќ е. Светлината од ресторанот, Phillie's, се прелева преку тротоарот. Зад стаклото, на шанкот седи пар. Таа јаде сендвич. Тој пуши. Пијат кафе. Тие не се брзаат. Човек со капа ги потпира лактите на шанкот. Келнерот ја врти главата кон нив, но разговорот не започнал, ниту завршил. Бучавата од чаши, чаши, чинии е единствениот звук во собата. Можеби малото потпевнување на флуоресцентните светилки.
„Nighthawks“, што може да се преведе како „Ноќни бувови“, е најпознатото дело на Едвард Хопер. Тој го насликал во 1942 година. Се базирал на ресторан во Гринич Вилиџ, Њујорк, каде што живеел. „Го поедноставив составот и го направив ресторанот поголем. Несвесно, веројатно ја сликал осаменоста на еден голем град“ , спомна тој во врска со местото на настанот.
Хопер секогаш ја негираше психолошката содржина на неговите слики. Тој изјави дека уметноста е израз на внатрешниот живот на уметникот, резултат на неговата визија за светот. Тој беше верен на овој принцип. Неговиот поглед се одразува прогонувачка и осамена Америка. Неговите дела зборуваат, како случајна рамка од филм ноар, за она што сè уште не се случило. **Предлогот лежи во она што не е прикажано. **
„Nighthawks“ е изложен во Институтот за уметност во Чикаго.
Од семејство од средна класа Едвард студирал во училиштето Парсонс кај мајсторите на американскиот импресионизам, како што се Вилијам Мерит-Чејс и Роберт Хенри. Неговите први работни места беа поврзани со рекламирањето. Илустрацијата и дизајнот на постер го одбележаа остриот фокус на неговите слики во масло.
Во 1920-тите патувал во Европа. Не го интересирал кубизмот ниту пак стапил во контакт со авангардни кругови. Ги посети музеите. „Ноќната стража“ на Рембрант го импресионираше. „Најмоќното нешто што некогаш сум го видел“, рече тој.
Од пост-импресионизмот ги зеде урбаните пејзажи, анонимноста на лицата и заситените бои. Во своето студио во Њујорк тој ги преведе сликите на кафулињата и улиците на Париз во американска реалност. Се наметнуваше во реализам и против апстрактното, кое секогаш жестоко го критикуваше.
Едвард Хопер во Vanity Fair (1934)
Во „Ноктамбулос“ може да се следи влијанието на „Пијачот на абсинт“, од Дега, или сликите од синиот период на Пикасо. Бодлер, поет на градот, го нагласува истиот мотив во „El spleen de París“:
„Во самракот, малку уморен, сакаше да седнеш пред кафуле на аголот на новиот булевар […] Кафето блесна. Дури и гасот го прикажа таму сиот жар на една премиера и со сета своја сила ги осветли заслепувачките ѕидови на белината.
Хопер се занимава со истата тема, но ја прифаќа место кое ни кажува за внатрешен универзум кој претендира на уметност. Под неговиот поглед светлината не е празнична, како кај Бодлер. Осаменоста и тишината не се производ на маргинализација. На лицата нема газење.
Ликовите се затвораат во себе. По еден ден на работа или можеби состанок, тие се среќаваат виси на неутрално неместо, минува низ, ограничено со белузлавата, рамна светлина што излегува од ѕидот. Тие се предаваат на замор и паѓаат во апатија, во досада. Оставаа времето да помине затоа што хотелската соба или нивниот мал стан ги протерува. Домот, домашното, им е туѓо.
Едвард Хопер со сопругата Џозефин Хопер
Соочен со сцената, набљудувачот останува исклучен, во темнина. Нема пристапна врата. Стаклото се протега како екран во кино. Тоа означува бариера што може само да се види и да се погоди, интуита.
Човекот со капа и девојката во црвено седи во барот се Едвард и неговата сопруга, Џо, кој беше негов модел и агент. Хопер беше интровертен, размислуваше, поминуваше часови пред празно платно пред да ја земе четката.
Купил Dodge и бил на пат кон Ново Мексико или западниот брег. Застана во мотели означени со неонски табли. Земал белешки од ликовите кои исчезнале во ноќта, зад вратата од неговата соба. **Ги гледав како воајер. **
Влијанието на „Ноктамбулос“ е големо во графичката уметност и во историјата на кинематографијата. Ридли Скот ја зема како референца во „Blade Runner“; Дарио Арџенто го изгради Blue Diner според неговиот имиџ во филмот „Deep Red“ а во Спрингфилд на „Симпсонови“, на неговиот имиџ не би можело да недостасува Nighthawk Diner.
Делото на Хопер е дел од глобалната имагинација бидејќи зборува за нешто што го доживеал секој жител на голем град. Кој не почувствувал осаменост по неуспешен ден? Кој не побарал засолниште на улица, во кафеана, под неонските светла?
„Nighthawks“ е изложен во Институтот за уметност во Чикаго.