Над облаците.
„Дали сме во рајот или во пеколот, во иднина или во минатото, со војска лева или десница, со киднапираните или киднаперите, со маж или жена? Александар Ландес, директор на мајмуни, Тој совршено разбира дека гледачот си ги поставува овие прашања кога се соочува со неговиот филм.
Премиерно на Санденс и Берлинале, Монос глуми група млади луѓе кои живеат изолирани од се во Колумбија и делат само една мисија: да чуваат млечна крава и американски заложник. Но деновите и ноќите се толку долги и човечката природа е заплеткана со дивата природа.
„Живееме во сè пополаризиран свет, кој многумина се обидуваат да го поделат со опасна едноставност, како помеѓу доброто и злото, но нашата историја го бара спротивното: да се отфрли секоја бинарна концепција за животот и не покани да ги истражиме многуте нијанси на сиво што можеме да ги видиме во огледалото, внатре и надвор од Колумбија“, објаснува колумбискиот режисер.
Мајмуни, не сте сами.
Монос е филм исто толку висцерален и непредвидлив како пејзажот во кој се одвива. Ландес го напишал сценариото веќе размислувајќи за џунглата и нејзината непријатност, но и за планината и тоа речиси божествено чувство да се биде над се. Замислил приказна во која неговите ликови живееле меѓу облаци, магла, вегетација и кал. И, пред сè, во која тој Наративот се одвиваше во иста насока како и водата: од врвовите до устието на реките и морето.
Така тој одеше нагоре и нагоре додека не најде Парамо на Чингаза, каде што се случува првиот дел од филмот, каде децата живеат сами, чекајќи да пристигне нивниот гласник, со нови нарачки и обука. „Ел Парамо е многу деликатен, многу посебен екосистем“, изјави Ландес за TRAVELER за време на неговата неодамнешна посета на Мадрид. „Тоа е на надморска височина од 4.000 метри, на околу три и пол часа од Богота. Тоа е место кое ги содржи големите водни резерви на градот. Импресивно место. Освен висината, поради недостаток на кислород, таа постојано се менуваше: за 10 или 15 минути од облакот стана дожд, и одеднаш почна огромно сонце“.
Стариот рудник во Парамо де Чингаза.
Во овие услови, иако планот за снимање беше прецизен и тие добро го знаеја местото - затоа што за да ги изберат своите осум протагонисти, прво отидоа таму со 20 кандидати и учествуваа во еден вид камп за импровизација и вежбање - „мораше да имаш многу флексибилност и отворен ум да го искористиме она што го понуди тој ден и таа природа“.
Клима и искуство што филмската екипа ги доживеа на своја кожа: сместена на единственото место во околината, „повлекување за медитација и јога“, без мобилен сигнал, без топла вода... „Во толку многу наврати немаше светлина, контрола. Само облаци или зелени. Сите ги знаевме нашите граници, сите плачевме. Се сакаме, се мразиме, лудуваме и бевме сведоци на најдоброто и најлошото од секој од нас“, вели тој во спомен.
Ниту добро ниту лошо: лошо и добро.
Во Парамо, Ландес заврши со препишување на сценариото: природата ја напаѓа историјата, а исто така и отпечатокот на човекот, затоа што сакал да го вклучи стариот рудник за варовник, затворена во 70-тите, која служи како бункер за домување на овие млади бунтовници.
ЖИВОТНИ ВО ЏУНГЛА
И ако првиот дел од филмот беше поминат речиси над облаците, за вториот дел, во кој ликовите почнуваат да се плеткаат, тие мораа да се спуштат до длабочините: во кањонот на џунглата. И, поточно, пукаа кањонот Самана, „во близина на Кокорна, во Антиокија, граница со Калдас“, објаснува Ландес. „Стара област со висок конфликт, па немаше многу луѓе таму. А за да снимаме таму имавме помош од трупа мазги, некои рудари за злато, кои се занимаваат со занаетчиско ископување во реката, како и од националниот тим за кајак“.
Кога ќе истече водата...
Во тие длабочини, ликовите го губат контактот со реалноста, референцата на нивното место во светот. Тие полудуваат. И филмот оди од хипнотички во екстатичен. „Импресивниот планински венец на Андите што прво го гледате низ облаците, дава многу појасна идеја за тоа каде се наоѓате во светот, вашата перспектива, вашиот размер е многу очигледен“, објаснува Ландес. „Наместо тоа, додека се губите под крошната на џунглата, губите перспектива и размер. И тоа се случува со оваа група, бидејќи и тие се фрагментираат. И, како вода, од планината до нејзината уста, тие се движат синусно и „губат проѕирност“.
Во кањонот на џунглата Самана.