60 lage tafels, met 240 lage stoelen; helemaal rood, ze zijn gerangschikt in de hoofdkamer van La Topa Tolondra: heel dicht bij de muur laat de baan vrij voor het belangrijkste: de Afro-Antilliaanse beweging die zegeviert, die blijft zegevieren, in Cali.
Een enorm schilderij domineert de kamer, het is een uitvoering van “Het Laatste Avondmaal”, het laatste jus avondmaal: Ruben Blades, Celia Cruz, Joe Arroyo en Hector Lavoe zijn enkele van de twaalf apostelen die de messias omringen: Ismaël Rivera, "de oudere sonero". Salsa in Cali is geloof; de Topa, zijn profeet.
La Topa Tolondra, Cali.
Het is 19.00 uur. over een paar minuten gaan ze open de deuren van de tempel. Binnen zijn er alleen de obers en beveiliging. De eerste, ontspannen –zoals iemand die goed weet hoe hij zijn werk moet doen, zoals iemand die zijn werk vaak heeft gedaan– zij leggen de lat zal de dorst lessen van veel. De seconden: hoog, heel hoog; sterk, sterker, voltooi de veiligheidsmaatregelen; ze hebben een lucht miami-strand. De muziek klinkt luid, voldoende. Y de airconditioning, krachtig, nodigt uit tot bewegen.
Sommige tafels hebben het gereserveerde teken (het dichtst bij de baan, om de drank bij de hand te hebben). Anderen, weinigen, beginnen vol te lopen. Het is 20.00 uur en ik bestel het eerste biertje. Er danst nog niemand. boven mijn hoofd daar foto's van hoge kwaliteit en definitie waar Malcolm X, Dizzy Gillespie en Mohammed Ali, met dreigende poses lijken ze claim waar komen deze ritmes vandaan; van Afrika, Zeker.
Terwijl ik enkele van deze regels aan het schrijven was, ging een stel dansen, Ik miste de eerste stappen van de nacht; gelukkig kwamen er nog veel meer. Toen een tweede roos. Een derde. Een vierde. ik weet niet of het zo was het liedje dat speelde of het groepseffect wat? Moed aan deze koppels. Een vijfde werd verhoogd; tien mensen dansen, maar ze zien eruit als vijf: hun handen, knieën, ellebogen, schouders bewegen alsof ze samengevoegd zijn door een draad; ze komen in de verleiding, ze anticiperen; ze botsen nooit, ze harmoniseren, ze versmelten. Het zijn er al zes. En zeven.
La Topa Tolondra, Cali.
Het is 21:00 uur en de dans houdt niet op. Er zijn al tien, twaalf koppels. Het zijn er al vijftien, twintig. Ik stop met tellen, ik kan niet meer tellen, en bestel het tweede biertje. Het is vandaag zaterdag en de club is meestal vol: de capaciteit is duizend mensen, 500 paren, tweeduizend voet.
Er is geen tijd om te drinken (drinken), hier kom je om te dansen . De oplossing: drinkshots: een fles rum of een caneca (halve fles) geserveerd naast een glas gevuld met limoenpartjes, een kan limonade en een paar plastic bekers: Je stelt je het proces al voor.
Tussen zang en zang is er minder over: minder rum, minder limoen, minder nuchterheid. Degenen die goed dansten nu dansen ze goddelijk; degenen die behendig bewogen, lijken nu de grond niet te raken; en degenen onder ons die niet durfden, doen we nu. Een, twee, drie, de basisstap is eenvoudig en haak. Een twee drie, ze bewegen je, ze begeleiden je, ze glimlachen naar je naar believen. Een, twee, drie: je volgt, geconcentreerd, de een, twee, drie van je voeten. De vloer is betegeld domino kleur tegels waar ik wou dat de aanduidingen waren ingeschreven voor beweeg je voeten op het ritme en geschikte plaats.
Ze gaan uit om te dansen meestal zijn ze voor hen: ze steken hun handen uit om de dans te vragen; Ze verspreiden ook een glimlach. Ze worden zonder onderscheid verwijderd; het lied eindigt en ieder aan zijn zijde, er is geen verkering, er is geen verleiding, geen pogingen; die zijn er meestal niet. Sommigen dansen zonder elkaar nauwelijks aan te kijken, met de verloren blik op de horizon; anderen, met hun blik gefixeerd, zingen voor elkaar de mooiste verzen van de liedjes.
La Topa Tolondra, Cali.
De wirwar is dicht, het spoor loopt over. Ze dansen in paren en indirect ook in groepen: de choreografie is delicaat, de vrije ruimtes veranderen, ze bezetten en verlaten; onder alles wat ze vormen een zeer levendige en hypnotische tetris: zijn voeten dribbelen, schijnbewegingen maken, ontwijken, de tegels bedriegen.
"Als je naar riet, tabak en teer ruikt, ben je in Cali, oh, kijk, zie", de verzen van het meest bekende lied in Cali klinken –luister ernaar– op het ritme van de sleutelcode (instrument bestaande uit twee cilindrische houten strips) en de woede groeit: paren van jong, oud, zwart, wit, buitenlands, Colombianen in muzikale gemeenschap, in trance op het ritme van vier bij vier. Het is 10 uur en ik bestel het derde biertje, ik sluit het notitieboekje tot morgen: wie wil weten wat er in La Topa Tolondra van 22u tot 3u… Je moet dichterbij komen om erachter te komen.