Buzludzha, het socialistische verleden van Bulgarije dat overleeft.
In het centrum van de "Stara Planina" (de oude berg) die door Bulgarije loopt, twee toppen tegenover elkaar. Van hen tart het geheugen de vergetelheid. Gerestaureerd en druk, Shipka Tower herdenkt de overwinning van de Russisch-Bulgaarse troepen op de Turken in 1878, het begin van het moderne Bulgarije. Van daaruit kan een glimp worden opgevangen van het skelet van een constructie die zowel moderner als vervallen is: Buzludzha, decadent en verlaten, vertegenwoordigt het socialistische verleden dat veel Bulgaren proberen te vergeten, het Bulgarije om te overwinnen. Wat werd gebouwd als monument om te gedenken, bezwijkt voor tijd, plunderingen en de wil om de pagina om te slaan. Dat is waarom, Buzludzha overleeft als een contradictie op zich, een afwijking waarvan de charme onmogelijk te ontwijken is.
Interieur van het huis van de Bulgaarse Communistische Partij op de berg Buzludzha.
Бузлуджа, in karakters van je melkwegstelsel, het is het grootste monument dat nog overeind staat op de Balkan. Het werd in 1981 gebouwd als het hoofdkwartier van de Bulgaarse Communistische Partij om de grondwet te herdenken, honderd jaar eerder, in deze bergen waar clandestiene politieke groeperingen zich schuilhielden. Toen de staat de nodige middelen begon te verzamelen om het werk uit te voeren, vermoedde ze niet dat het slechts voor amper negen jaar zou worden gebruikt. Bijdragen van burgers en de deelname van de meest gerenommeerde kunstenaars van het land gaven het leven aan een van de grootste exponenten van het zogenaamde socialistische modernisme.
Het monument is gesloten maar al jaren zijn nieuwsgierigen naar binnen geslopen.
In feite brengt het al zijn elementen samen. De kosmische esthetiek was gebruikelijk in de jaren 70 en 80, maar weinig gebouwen bereiken het effect van ontvoering dat deze reus, bekend als de UFO, produceert op de top van zijn bewolkte berg. De koepel die de centrale aula bedekt, zonder kolommen om het uitzicht te onderbreken, is een ander teken van modernistische identiteit, die geen aandacht schenkt aan monumentaliteit door een 75 meter hoge toren toe te voegen (waaraan, met een beetje voorzichtigheid en een beetje meer roekeloosheid kun je klimmen).
Het overheersende beton neemt ons rechtstreeks mee naar het brutalisme dat zich vanaf de jaren 60 verspreidde (met bijzondere impact in Bulgarije en Joegoslavië) en contrasteert met de subtiliteit van de glas-in-loodramen en de mozaïeken van politieke motieven. 937 vierkante meter en 35 ton aan muurschilderingen die de geschiedenis van de Communistische Partij van Bulgarije weergeven. Tegenwoordig kijken sommige Marx, Lenin en Zhivkov (Bulgaarse leider) ons ouder dan ooit aan, met hun keramische pixels die zijn uitgerukt door legers van vandalen die het land helpen zijn postcommunistische stress te overwinnen.
Interieur van het Buzludzha-monument uit het communistische tijdperk met het hamer- en sikkelsymbool op het plafond.
De voordeur zelf is een intentieverklaring, permanent versterkt door de autoriteiten en permanent vernietigd door nieuwsgierigen. Het toont de getuigenissen van zelfopgewekt geheugenverlies sinds het uiteenvallen van Bulgarije als socialistische staat: Geniet van het communisme, luidt de typografie van Coca Cola. Of Forget Your Past, schreven ze over het inmiddels gepensioneerde welkomstpanel. Lurkers of the World, Unite (plunderaars van de wereld, verenigt u), iemand geeft een verkeerde voorstelling van de socialistische slogan bij uitstek.
Binnen gaat de schade verder. Door de afwezigheid van glas en timmerwerk in de ramen, evenals de isolatie van het dak, kunnen sneeuw en ijs de hele behuizing overnemen. Ze verraden als geen ander de blootstelling waaraan de plek wordt blootgesteld. De stalactieten zorgen voor tanden aan de ramen die lijken op hongerige monden. De sneeuw zuivert de wirwar van kabels en puin binnenin. Het ijs brengt grijs haar naar de baard van een Marx die nog nooit zoveel kracht had, maar tranen in de ogen van een Lenin die zich afvraagt wat er met zijn international is gebeurd, wiens gebeeldhouwde verzen bij de ingang uiteenvallen.
De Bulgaarse regering is onbeslist over het behoud van het historisch erfgoed.
Om hem heen, bescheiden wegen en een complex systeem van tunnels vergemakkelijkte de toegang tot de hoge posities om de toppen van de partij te vieren. Nu zijn ze alleen een extra moeilijkheid om deze plek te bereiken, hoewel ze er niet in slagen om de nieuwsgierigheid te verdrijven van degenen die dit scenario willen herbeleven, en die ze bevolken het internet met wat nu bekend staat als post-Sovjet-ruïnesporno.
ondanks geboren te zijn Gedoemd om voortijdig te verouderen, doen er geruchten de ronde dat het een hotel of congrescentrum wordt. Een lokale organisatie werft fondsen om de prachtige mozaïeken te herstellen en in 2018 werd het vermeld als een van de belangrijkste monumenten in Europa die het risico lopen te verdwijnen. En het is dat, ongeacht de symboliek ervan en hoeveel inspanningen er ook worden geleverd, dit iconische artistieke ensemble voor brutalistische architectuur blijft het brutaal vergeten.
Een restaurateur werkt aan een mozaïek in 2020, in het voormalige Bulgaarse Huis van de Communistische Partij.