Februari in Sofia. Als de tanden niet klapperen als verdoemd door een temperatuur van 15 graden onder nul, dan zullen het de enkels zijn die wiebelen in de mix van gesmolten ijs en modder dat smeert de grond. In de parken worden peuken en hondenpoep ontdekt de sneeuw gecryogeniseerd tijdens de voorgaande maanden. De duisternis, of het nu komt door de wolken of de schaarse zeven uur zonneschijn, is bijna permanent. Sommige mensen die vitamine D nodig hebben, zoeken hun toevlucht in hun huizen, zoals vampiers die bang zijn voor de ochtend.
Hoewel ver weg en met twijfels, komt de lente beetje bij beetje dichterbij. Verschillende tradities krijgen het rood en wit geverfd van januari tot deze begin maart.
Kukeri, Bulgarije.
KUKERI
Sinds het nieuwe jaar en ook voor de vastentijd, de Kukeri verschijnen in verschillende steden om boze geesten te verdrijven en vraag om hulp van de goedaardige. Zo heten de wezens, meestal in de vorm van dieren, belletjes op de taille en uitgebreide maskers, die de lokale bewoners aankleden om de winter op te fleuren.
Tijdens haar internationale festival, de stad Pernik brengt Kukeri uit de hele Balkan samen, die kleine toneelstukken en comparsas opvoeren. De kers wordt geleverd met een gastronomisch festival meest eigenaardig.
Baba Marta-linten in Bulgarije.
BABA MARTA
Deze wezens geven echter weinig om de seizoenswisseling, die wordt gesymboliseerd door de martenitsi (niet te verwarren met de Russische maslenitsa), enkele kleine versieringen in rood en wit, bijna altijd in de vorm van een armband, symboliseert de wedergeboorte van de natuur. Het meest opvallende is de schaal die deze gewoonte bereikt, aangezien de dorpen en steden staan vol met kraampjes om deze amuletten te verwerven, die de Bulgaren en geef elkaar op 1 maart , bekend als de dag van Baba Marta (grootmoeder van maart).
De komende weken, iedereen draagt deze armbanden tot de eerste ooievaar of zwaluw verschijnt. Dus volgens de traditie armbanden worden opgehangen aan berkenbomen die beginnen te bloeien. Dit is zo sterk dat de takken van bomen in de drukste sofistische straten wijken voor het gewicht van wit en rood, zoals bij een kunstbloem. Wie verwijdert ze het hele jaar door? Vraag het aan de Kukeri.
Net als de Kukeri en vele andere Balkantradities, wordt Baba Marta op een vergelijkbare manier gevierd in gebieden van Griekenland, Macedonië, Servië, Roemenië, Albanië, Moldavië, Turkije en zelfs Cyprus. Het is zo wijdverbreid en geworteld, dat de UNESCO beschouw deze gewoonte als een Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid sinds 2017, erkennen van het fundamentele gewicht van niet-formeel onderwijs.
Kurentovanje, Slovenië.
KURENTOVANJE en ZVONCARI
We gaan verder naar het westelijke deel van de Balkan, waar de twee voorgaande tradities samensmelten tot een carnaval waarmee de lente wordt ontvangen. Kurentovanje is een van de meest populaire evenementen en etnisch significant in Slovenië . Elk jaar en tien dagen lang trekt het vruchtbaarheidsritueel en het einde van de winter aan meer dan 10.000 mensen naar het kleine stadje Ptuj.
Zijn belangrijkste figuur Kurenti, is een excentrieke god van het hedonisme, gebruikelijk in verschillende Slavische mythologieën. Met hun schapenvachten en het luiden van hun klokken, ze proberen de winter weg te jagen en nogmaals, geloof in de komst van de lente.
En iets soortgelijks gebeurt in de buurman Kroatië, waarvan de traditie van de Zvončari (klokkenluiders) sinds 2009 ook deel uitmaakt van het immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid. Zonder zelfs maar aan de vastentijd te denken, zwerven deze wezens door de regio Rijeka om te maken een ondraaglijk geluid en gedreven door de wijn van de buren en het publiek.
Masopust, Tsjechië.
MASOPUST en ZAPUSTI
Om het plaatje compleet te maken, een kleine tussenstop in Tsjechië en Polen, waar tegenwoordig helaas zoveel over wordt gesproken. In de laatste, meer dan een eerbetoon aan de lente, de Zapusti is een dierbaar afscheid van de winter, waaronder de Kulig, een ritje in een door paarden getrokken arrenslee door de nog steeds bevroren prairies. Overgebleven donderdag sluit af met een banket van pączki (gevulde donuts) en alles dat tijdens de vastentijd wordt afgewezen. Tsjechische Masopust verschilt niet veel, ook geconcentreerd op gastronomisch gebied en het gebruik van traditionele maskers.
In ieder geval met antropomorfe wezens, rinkelende bellen, eigenzinnige dronkenschap of sappige banketten, het belang van de komst van de lente wordt aangetoond waar de winter het meest hardnekkig is. Ongeacht de heidense aard van de meeste van deze tradities, het ontvangen van de zon en de hitte is nog steeds een daad van geloof.