Bij mij thuis zeiden ze 'Periplo bulgaro'. De klemtoon leggen op de tweede lettergreep, omdat op onze jonge leeftijd hadden we nog niet veel over gehoord Bulgarije en zelfs als dat zo was, zorgde de combinatie met het woord periplo, dat ons volkomen vreemd was, voor verwarring en deed ons de titel van Jans strip verkeerd zeggen.
Evenzo zou ik zeggen 'De geweldige superreproductie' in plaats van De grote kaskraker dat is weer een meesterwerk van Jan uit 1984 vol frases om in te lijsten, van "Lárme un cilindrín fotero" tot "Maar wat doet een scriptmeisje precies?", en mijn broers stierven van het lachen daarmee.
Enkele avonturen van Superlopez.
Toen lazen we natuurlijk de strip uit 1990, het avontuur van de meest traditionele superheld tussen de rozenvelden en de Bulgaarse kathedralen, tijdens het zoeken naar een tegengif voor een Al Trapone-gif. Een creatie van Jan die voor ons net zo suggestief was als veel van zijn andere avonturen, bijna altijd gerelateerd aan een of andere reis, dat sprak tot onze verbeelding.
Jan neemt afscheid van zijn meest geliefde personage, Superlopez.
De briljante Jan –pseudoniem van Juan López Fernández–, geboren in Toral de los Vados (León, 1939), creëerde het beroemde personage Juan López/Superlópez in 1973, een accountant in een kantoor in Barcelona met een superheldhaftige geheime identiteit waar niets goeds mee ging.
Het was voor sommige in opdracht gemaakte strips en aanvankelijk waren de plots van 'huwelijkse' aard, hoewel al snel werden ze getransformeerd, toen hij begon te publiceren met Bruguera, iets wat hij deed van 1974 tot 1985, waarmee het het laatste grote succes van deze uitgeverij was.
Hij was niet altijd alleen: de scenarioschrijver Efepé was de 'schuldige' van een genie in de twee leveringen van de supergroep, waar de held werd vergezeld door andere collega's met superkrachten (en slechte benen).
Pagina's uit 'Hotel panic', een avontuur van Superlopez.
Na het faillissement van Bruguera, het personage kwam in 1987 in handen van Ediciones B en werd sinds 2017 onderdeel van het multinationale label Pinguïn Willekeurig Huis. Vreemd genoeg heeft de laatste de naam Bruguera als redactionele regel teruggevonden, en dat is waar onze geliefde avonturier zijn heldendaden beëindigt.
Oorspronkelijk bedacht als een Spaanse parodie op Superman, het personage ging een eigen leven leiden en nam afstand van dat soort humor om vele andere onderwerpen aan te pakken vol betrokkenheid en maatschappijkritiek, maar altijd met onvergetelijke grappen.
De hoofdpersoon werd geleidelijk en met toenemend gewicht vergezeld door een reeks buitengewone sidekicks, waaronder opvallende Luisa Lanas (een soort Louise Lane die zich helemaal niet overgaf aan de charmes van een middelmatigheid als Superlópez, maar integendeel, altijd met een schone tas); de klimmer maar vertederende Jaime (Jimmy Olsen); Inspecteur Hólmez (“Verdacht, achterdochtig, ik noteer”); de gekke uitvinder Escariano Avieso en zijn baas, Al Trapone; Chico Humitsec en Martha Hólmez; Generaal Sintacha en een hele reeks ontdekkingen. Onder hen, een onverslaanbare: de ectoplasmatische petisos carambales.
Jan, maker van Superlopez, heel erg bedankt!
Een paar weken geleden, de uitgever kondigde de lancering aan van wat de laatste strip van het personage zal zijn, geek dromen, een zwaard- en tovenavontuur over de pesten en machismo. De reden? Op 82-jarige leeftijd wil Jan zijn (onze) geliefde Superlópez met pensioen laten gaan, al ontkent hij in principe niet dat andere artiesten dat blijven doen.
Dus, met tonnen nostalgie, we we staan op het punt afscheid te nemen van een personage dat ons de wereld rond heeft laten reizen (en andere sterrenstelsels, zelfs naar de hel), niet zonder eerst een compilatie te maken van de bestemmingen waar wij in uw gezelschap het meest van hebben genoten.
Kunst van Jan, de maker van Superlopez.
- BARCELONA (De naafkoppen, 1983). Dit surrealistische portret van de Transition-set in Barcelona is een van de meest legendarische stukken van Jan (en een van mijn favorieten). Ondanks de weerspiegeling van de files en de vervuiling, stralen de vignetten van Jan over Barcelona er liefde voor uit. En wie heeft er nog nooit 'een koffie met melk en een croissant' gezegd, leunend tegen het loket van de metro?
- HOLLYWOOD (De grote kaskraker, 1985). Hoe kan dit genie een werk van 1985 zijn? Ik lees het vandaag en het lijkt me nog steeds een fabelachtige wildgroei aan actualiteiten. Hollywood komt amper uit, maar het verhaal neemt ons mee naar de wereld van de cinema, de sterren en, dit is het geweldige, alles achter een geweldige (of verschrikkelijke) film.
Covers van 'De bende van de verwarde draak' en 'Een kameel stapte op een tram...'.
- NAAR HET MIDDEN VAN DE AARDE (Naar het middelpunt van de aarde, 1987). Geïnspireerd door de roman van Jules Verne, is deze titel misschien wel een van de titels die we thuis het meest hebben gelezen, we hebben zelfs geprobeerd hem te imiteren in een door ons getekende strip. De hamburgers die de hoofdrolspelers nemen om honger te voorkomen tijdens het avontuur werden een kleine obsessie hoewel, zoals meestal gebeurt in deze gevallen, er in werkelijkheid geen was die in de buurt kwam van de smaak die we ons hadden voorgesteld...
- BULGARIJE (Bulgaarse rondreis, 1989). De Alexander Nevski-kathedraal in Sofia, de rozenjam (bah!), de huizen van Plovdid... Een van de meest uitgebreide toeristische brochures in Jan is ook een ode (of antiode) aan pakketreizen.
Pagina's uit 'In het land van games...', een van Jans meesterwerken.
- Dwaas het (In het land van spelen is de eenogige man de koning, 1988). "Ik wil een bad en gaan eten," flapte Luisa boos uit bij de receptie van een van de hotels in dit niet zo luxe avontuur. Een ontsnapping uit casino's, mooi weer en veel corruptie, om te zeggen dat... 'ik ben niet dom'.
- CAMPRODON (De biggetjes van Camprodon, 1989-1990). Na een bezoek aan deze stad in het noorden van Catalonië, bedacht de cartoonist een verhaal dat zich afspeelt in deze omgeving, waarbij hij voorheen honderden foto's maakte. De beroemde marsepeinen varkens (aanwezig in dat raadsel, "onder de brug is er een 'serdo', en met de 'serdo', een virus") werd een icoon in het huis van deze journalist, tot het punt dat de feestvreugde uitbrak toen Een van mijn broers bracht onlangs de authentieke Camprodon-varkens naar een familiereünie.
Covers van 'Periplo bulgaro' en 'The cubeheads', door Jan.
- JAPAN (De band van de verwarde draak, 1990). Een zakenreis in het Japanse land zal eindigen in een conflict met de yakuza en in een excuus om de gebruiken en landschappen van het Oosten in beeld te brengen.
- HET PANIEK HOTEL (Hotel paniek, 1990). Weinig dingen zijn suggestiever dan het idee van een stormachtige nacht die leidt tot een spontane nacht in een decadent hotel waar hele vreemde dingen gebeuren. Thuis zijn we geobsedeerd geraakt door dit idee van reisavontuur, en nog steeds geniet ik van tijd tot tijd van Jans tekening van die vervallen spahotelkamer.
- GRENOBLE (Een kameel stapte op de tram in Grenoble en de tram bijt in zijn been, 1991-1992). Als ze je chocolade aanbieden, zeg dan... sinaasappels! De auteur, die zelfs kinderhandel aan de orde stelde in The Ghost Mansion (2002), nam vaak anti-drugsberichten op in de avonturen van Superlópez. Deze cartoon was ook een excuus om droom van stripbeurzen en treinen, zoals later zou gebeuren met Moord in de Toral Express (2012), een eerbetoon aan het werk van Agatha Christie.
Cover van 'Sueños frikis', het nieuwste album van de meest geliefde antiheld.
- HEL (Hel, 1996). Dit is een van de werken waar Jan naar eigen zeggen het meest trots op is en natuurlijk een van de meest relevante. Zijn script zit vol humor en dramatische spanning, drankjes uit De goddelijke komedie van Dante, De duivel kreupel door Luis Velez de Guevara en Goethes Faust. Een afdaling naar de hel, een reis zonder terugkeer?
Dit is onze ranglijst, maar Jan heeft ons ook meegenomen op een reis naar Mexico (El Tesoro de Ciuacoatl, 1992), een ander mooi voorbeeld van de geweldig documentatiewerk van de auteur, die volledig doof is sinds hij 6 jaar oud was. Zowel de omgeving als de kleding van de personages evolueren in elk avontuur, altijd met extreme aandacht voor detail.
We hebben ook de 'super middenklasse' gevolgd naar Arles (The Yellow House), Tunesië (voor The Sand Castle), Andorra (The Flying Mountains)... Echter, in een interview voor RTVE in 2010 Jan Hij bekende dat hij zich bewust was van de schade die landen ondervinden van toeristen, die hem zijn escapades deed heroverwegen.
Het valt niet te ontkennen - en de auteur heeft het zelf ook gezegd - dat verkopen niet zijn wat ze waren. Tijden veranderen, maar we zijn eeuwige dankbaarheid verschuldigd voor de geest die genieën verwekte zoals The Lord of the Lollipops, Pandora's Box, The Longest Week, The Aliens... waarmee we voor altijd zullen blijven lachen, denken, reizen.