Een 'Rinconcico' uit Almeria.
Je opent Instagram – dat geweldige venster op de wereld, dat achter een scherm is ingesloten – en het beeld van een pad omringd door woestijnvegetatie duikt voor je op. Daarboven doet het woord 'Roots' je aan die van jezelf denken. De auteur is de fotograaf Javier Lozano die, zonder de bedoeling te hebben, veel gebruikers van dit sociale netwerk dichter bij die landschappen hebben gebracht waartoe we geen toegang hadden, tijdens de opsluiting die we in 2020 hebben ervaren. “Voor iedereen die deze momenten ver van je roots leeft”, weergegeven in het bijschrift.
In die maanden waarin we opgesloten zaten en waarin: de ogen en de verbeelding bereikten meer gewenste en verre plaatsen, door de schermen, die uit ramen, balkons en terrassen gluren, velen waren degenen die dossiers trokken om te ontsnappen aan de realiteit die ons in het nauw dreef. Javier Lozano ging nog een stap verder en veranderde deze ontsnappingsroute in een fotografisch project dat diep geworteld was in zijn land en zijn landschaps- en taalkundige eigenaardigheden.
Op deze afbeelding heeft de fotograaf het woord 'Roots' gestempeld.
DE OORSPRONG
“Alles begint in maart. Ze beperken ons en ik, een vrije vogel, gewend om op straat te werken, genietend van het ongelooflijke landschap dat ons geliefde land, Almería, biedt, Ik wend me tot mijn beeldarchief om dat verlangen op de een of andere manier te verzachten. We konden niet naar buiten. Alleen naar de supermarkt gaan was al een uitdaging, dus mijn foto's waren de enige manier waarop ik terug moest naar al die plaatsen dat op een bepaald moment een soort emotie of gevoel opwekte. Ze lieten me uit de leunstoel van mijn huis komen”, vertelt Javier.
En vervolgt: “Als er een afbeelding is die me een realiteitscheck gaf in de opsluiting, dan is het degene die ik 'Raticos' noemde, want bij haar realiseerde ik me dat ik niet alleen naar plekken verlangde, maar ook mensen begon te missen. Op de foto speel ik met de zoon van een vriend op het strand, op een willekeurige dag, maar in die tijd was het iets ondenkbaars, elkaar niet aanraken of zien. We waren geïsoleerd en leden aan een wereldwijde pandemie.”
De fotograaf Javier Lozano.
LANDSCHAPPEN DIE PRACHTIG SPREKEN
In zijn Dictionary of Almerian speech, de schrijver en pedagoog Alfredo Leyva brengt een compilatie samen van woorden, stemmen en veel voorkomende populaire uitspraken, waar hij zinspeelt op "die manier om dingen te benoemen en te zeggen die van ons zijn, om muzikaliteit aan het woord te geven".
Een van de vele concepten die het verzamelt, is: 'regomello', dat hij als volgt omschrijft: “wrok, rusteloosheid, slecht geweten. Gevoel van spijt omdat je iets wel of niet hebt gedaan. Een van de die termen van sterke wortels voor de mensen van Almeria, het ruikt bijna naar esparto, en dat is soms moeilijk uit te leggen aan degenen die van 'Despeñaperros pa'rriba' leven.
Voor zijn deel, Wat Javier Lozano 'regomello' geeft, is zichzelf zien genieten van een zondag in Playazo de Rodalquilar, terwijl er velen van ons zijn die de dagen tellen om in zijn wateren te kunnen genieten. Lozano's foto's trekken een heel mooi accent, goed beheerd
Javier vindt in elke hoek hier en daar een verhaal in kleur om ons in Almeria aan te spreken. Het zijn zijn 'Rinconcicos', plekken om naar toe te gaan om kalme taferelen tegen te komen, waar het lijkt alsof de tijd niet dringend is en waarin je je prettig voelt, of "a gustico", zoals ze in die delen zeggen.
Cabo de Gata, door Javier Lozano.
VERMINDERINGEN EN MONTAGE
Alfredo Leyva legt het al uit: “De mensen van Almeria gebruiken het achtervoegsel 'ico' voor hun verkleinwoorden, geërfd van de Aragonese kolonisten, ten koste van de 'ito' (bonico, carrocico, chavalico)”. Om deze reden laat Javier, met zijn gretigheid om rheumy speech te verwarren met het puur tellurische, zulke autochtone creaties als 'follaícovivo', een van die uitdrukkingen die deel uitmaken van het wereldse gebabbel van de mensen van Almeria en die worden gevormd door samenkomst, na verdringing van woorden die bij elkaar horen. Laat de lezer niet denken dat dit woord betekent wat het niet is, dat hier spreken we van "iets of iemand die veel haast heeft of heel snel gaat". Er wordt dus bedoeld 'geregeld', meer communiceren in minder ruimte. Dat het al bekend is, die tijd verstrijkt 'follaícovivo'.
Terug naar wat telt Leyva vermeldt in zijn boek de eigenaardigheden van de spraak van Almeria, zinspelend op het feit dat "het gedwongen samenleven van de Moren samen met de kolonisten uit Castilië, Aragon, Murcia en Valencia, bijdroeg aan verrijken de woordenschat en idiomen van Almería, anders evolueren dan de rest van de eerder veroverde gebieden”.
Reden waarom veel van de woorden die zowel de schrijver als de fotograaf in hun respectievelijke compilaties verzamelen ze komen niet uitsluitend uit Almería, maar komen veel voor in andere delen van de Andalusische of Levantijnse geografie . Dit is het geval met 'leja', synoniem met plank, richel of plank, of "elk van de planken van een plank", wat een van die zelfstandige naamwoorden die worden gebruikt in een bepaald deel van het meest oostelijke Andalusië en ook in de Levantijnse landen, maar dat ze het plateau van binnen niet zullen herkennen. Het is daarentegen merkwaardig dat er in het Catalaans een soortgelijk woord is dat naar precies hetzelfde verwijst: 'lleixa'.
Iedereen wil graag zijn uitrusting meenemen naar de stranden van Almería.
EEN TENTOONSTELLING APAÑÁ
Lozano's project, ver van wat aanvankelijk was gepland, leidt hem op onverwachte paden. "Wat ik me nooit had kunnen voorstellen, is dat iets dat ik begon voor puur entertainment, de ontvangst zou hebben die het had en heeft. Terwijl ik foto's aan het uploaden was, schreven veel mensen me om me aan te moedigen foto's te delen van plaatsen die ik nog niet had gepubliceerd, ze gaven me ideeën over woorden, inclusief bedankt, voor het tonen van hem stukjes van zijn land of, gewoon, om hen te helpen het gevoel terug te komen herbeleven. Toen begon ik te beseffen dat dit spel niet langer alleen van mij was en dat, op de een of andere manier, nodigde anderen uit om hun eigen reis te beginnen , door hun herinneringen, verlangens en verbeeldingskracht. Ik ging om te ervaren een ander gevoel, dat van geluk, alles zien wat in anderen wakker werd” zegt de fotograaf.
Een ervaring die u ook de mogelijkheid biedt om zijn 'Rinconcicos' –zoals hij zijn werk noemt– verplaatsen naar fysieke ruimtes, zoals het geval is van de Joseba Añorga Tavern – altijd een aanrader voor wie wil genieten van goede pintxos op het gebied van tapas –, waar je momenteel een tijdelijke tentoonstelling van zijn werk.
'Leja' is een van die zelfstandige naamwoorden die in een bepaald deel van Oost-Andalusië worden gebruikt.
“Beetje bij beetje proberen we terug te keren naar de normaliteit, om te socializen zonder angst en om opnieuw contact te maken zoals voorheen, om deze reden, de foto's die het meest geliefd waren tijdens de moeilijkste momenten van de pandemie zullen worden tentoongesteld in verschillende restaurants, vrijetijdsruimtes, plaatsen waar ze helpen om de goede vibes te laten stromen. Nu we beetje bij beetje naar buiten kunnen gaan, deze plaatsen vereisen onze aanwezigheid en als ze een beetje helpen om als claim te dienen, Ik ben er meer dan tevreden mee”, zegt hij over deze stap van digitaal naar fysiek. Daarnaast is dit nieuwe avontuur en na de grote vraag, omvat de opening van een online winkel, zodat iedereen zijn eigen 'Rinconcico' in huis kan hebben.