Amazona, më në rrezik se kurrë.
Revistë Kufijtë botoi në mars një studim shkatërrues të kryer nga 30 shkencëtarë në të cilin e siguron këtë aktualisht Amazona kontribuon në ngrohjen globale, në vend që të ndihmojë në zbutjen e saj.
“Amazon është brezi më i madh i pyjeve tropikale në planet . Vetë një rajon që drejton një sistem rajonal hidrologjik dhe klimatik pjesërisht të vetë-qëndrueshëm që besohet se është në rrezik në rritje të kolapsit.
Studimi siguron që Amazona tani çliron më shumë CO2, duke kontribuar në ngrohjen, në vend që ta përthithë atë. Zjarret lëshojnë grimca të zeza të karbonit që kapin rrezet e diellit dhe rrit temperaturën. Së dyti, Shpyllëzimi ndryshon modelet e reshjeve , pa të pyjet bëhen shumë më të nxehtë dhe më të thatë; Dhe nëse kësaj i shtojmë përmbytjet dhe ndërtimin e digave të gazit metan, rezultati është më pak kapacitet për të gjeneruar ajër të pastër në atmosferë.
Brenda çdo gjëje, ka gjithmonë një fije shprese, por ajo kalon nëpër ndryshime të forta në dinamikë, si politike ashtu edhe mjedisore. Studimi siguron gjithashtu që situata mund të përmbyset, për sa kohë që emetimet globale të qymyrit, naftës dhe gazit natyror u ndaluan, dhe natyrisht u rimbjellën pemë dhe do të ndalohej ndërtimi i digave.
POLITIKA PAS FATKEQËSISË
Çfarë ka ndodhur vitet e fundit për ta bërë këtë? Ashtu si ekologët, biologët, aktivistët e mjedisit, shkencëtarët... Amazona, mushkëria e madhe e planetit, po shtyhej në kufi. Shpyllëzimi për shkak të aktivitetit bujqësor dhe blegtoral, zjarret që përfshiu pyjet tropikale vitin e kaluar dhe një vit më parë, thatësira dhe rritja globale e temperaturës qëndrojnë pas këtij debakli.
Edhe pse pa dyshim vendimet politike kanë shënuar një para dhe pas në të ardhmen e xhunglës . Ardhja e Bolsonaros në pushtet ka lejuar që blegtoria dhe bujqësia (ata përmenden si fajtore për zjarret e qëllimshme) të dominojnë tokën, edhe pse ajo është e mbrojtur. Kështu thuhet në studim: “Në vitin 2019, në vitin e parë të administratës presidenciale Bolsonaro,** u shpyllëzuan 9762 km2**, një rritje prej 30% krahasuar me një vit më parë. Humbjet në rritje të pyjeve janë të lidhura me veprimet politike kombëtare dhe shtetërore që komprometojnë të drejtat e tokës vendase, kufizojnë mbikëqyrjen dhe përpiqen të pengojnë punën e organizatave joqeveritare të ruajtjes.”
Është interesante se këtë vit Brazili kërkoi ndihmë për të trajtuar shpyllëzimin me vlerë 1,000 milionë euro nga SHBA dhe Norvegjia, të cilat më parë kishin kontribuar në Fondin Amazon, por mund të ndalonte nëse qeveria nuk angazhohet për mbrojtjen e Amazonës.