Xela Arias
אין אַן אינטערוויו, פּאַסקאַל קוויגנאַרד ער האָט דערקענט, אַז דאָס, וואָס ער האָט אים שטאַרק געצייכנט, ווען ער האָט באַזוכט דעם קבר פון טשואַנג-צע אין כינע, איז ווי דער אָרט איז געוואָרן אַן אָרט "אַזוי טשואַנג-צע"; א פרימיטיווער און אומבאהאלטענער דזשאַנגגאַל, וואו דער גייסט פונעם כינעזער פּאָעט האָט געטראָפן . דאס זעלבע פאסירט ווען מען באזוכט יארקשיר, די סצענע פון וואָטערינג כייץ , יענע אַראָפאַנג קליפס און בלאָטע שטעג, וווּ דער הימל גיט נישט קיין באַהיצונג און וווּ דער ווינט באַשטיין אויסצומעקן אַלע שפּורן אויסער די פֿון קאַטערין און העאַטקליף, פּאַרשוינען אין עמילי בראָנטë'ס ראָמאַן.
אין די לידער פון Xela Arias , ווערסאַטאַל קינסטלער וואס איז אַנערד אין די טאג פון גאליציאנער בריוו , ביץ די שטאָט און די ים, ספּעציעל וויגאָ. "Denuncia do Equilibrio [1986, פינאַליסט פֿאַר די Losada Diéguez Prize] איז דער ערשטער שטאָטיש זאַמלונג פון לידער געשריבן אין ספּאַין," פארזיכערט דער פּאָעט מאַרגאַ דאָ וואַל (וויגאָ, 1964), פון דער זעלביקער דור ווי Xela Arias.
וויגאָ און דער ים
דער ים, די גאסן, די בלעטער פון די ביימער, די פערד, דער הימל צונויפגיסן זיך אין עטלעכע אומבאהאלטענע פסוקים, וועמענס אָביעקטיוו איז פארדרייען די גאליציאישע שפראך, שאפן א נייעם סינטאקס וואס איז א ניגון צו פרייהייט . "עס איז לאַדזשיקאַל אַז ער עקספּערימענטעד מיט די שפּראַך, געשפילט מיט די גראַמאַטיק און צעבראכן די ווערסעס: שפראך האט נישט אריינגערעכנט פרויען , עס איז אַ פּרווון אין Xela צו פּלאָמבירן די ליידיק ספּייסאַז מיט לעבן; די פּאָזאַז אין איר ווערסעס זענען אָנגעפילט מיט טעגלעך באַטאַלז און סימבאָליזירן דעם געראַנגל פון פרויען פֿאַר פּלאַץ, "דערקלערט דאָ וואַל.
באלד נאָך זיין געבוירן אין לוגאָ אין 1962, אַריאַס אריבערגעפארן מיט זיין משפּחה צו וויגאָ , װ ו ע ר הא ט געװאוינ ט בי ז זײ ן טוי ט אי ן עלטע ר פו ן 41 יאר . "לעבן אין דער שטאָט, עס איז אוממעגלעך ניט צו ווי דער ים ווייַל עס קען נישט גיין אַננאָוטיסט. איך רעכן אַז Xela פלעגט גיין צו די נודיסט ברעג פון פּאַרראַ, וואָס איז ווו מיר אַלע געגאנגען . Xulio Gil (מאַטאַמאַטיקער, פאָטאָגראַף און זיין שוטעף) געשילדערט איר צווישן ראַקס אין עטלעכע שיין בילדער, "זאגט דאָ וואַל.
אַז סימבייאָוסאַס צווישן וואַסער און די גאַס ביץ אין ווערסעס ווי:
- אוּגָא דָא מָאר אִיז גִיוֶוען
- זיי זענען געווער פון גאסן וואָס קרייַז שטעט.
דער פּאָעט און זשורנאַליסט געבוירן אין נאָיאַ, אַנאַ ראָמאַני , געדענקען אַז עס איז מסתּמא אַז Xela איז אויך אַססידואַס צו Cangas do Morrazo.
Xerais Editions
'דאַריאָ טעגלעך'
'דאַריאָ טעגלעך'
"די שטאָט האָט געגעסן דעם ים ווי עס איז געשען אין דער געגנט פון בוזאַס . אָבער מיט 50 יאָר צוריק האָט זיך דער ים אויסגעגאָסן איבער דער שטאָט. מיט 50 יאר צוריק אין צענטער פון וויגא זענען געווען קי, און אין די 80ער יארן ביינאכט האט מען געהאט דאס געפיל אז ס'איז נישטא קיין חילוק צווישן ים און שטאט. . פֿאַר מיר, Xela איז אין די שיידוועג, "ינסיסץ דאָ Mar, וואָס איז צונויפפאַלן אין די Alma Pub (Rúa Roboadores, 4) מיט Xela אין 1982. "די מוזיק איז געווען אַנדערש, לעבעדיק, נייַ כוואַליע, עטניק ...", ער באשרייבט. אין 1996 האָבן זיי זיך געטראָפן אויף אַ קאָנגרעס פון פּאָעטן פון דער גאַרסיאַ באַרבאָן צענטער , די טעאַטער פון וויגאָ. „ער האָט מיר געזאָגט, אַז ער שרײַבט וועגן מאַמעס; נעמליך, דאַריאָ דיילי , מיט דעם בוך זי אַנטיסאַפּייטיד די קראַנט זעאונג פון מאַמעשאַפט ווו עס איז קאַמפּאַטאַבאַל מיט פעמיניזאַם ", מוסיף דאָ וואַל.
די דריפט דורך די אַספאָלט פון שטעט וואָס זענען קוקן פֿאַר זיך, ווי וויגאָ אין די 80 ס , איז געווען פֿאַר Xela Arias אַ לעבן באַשלוס. "אין די 80 ס, אַרויסגיין בייַ נאַכט איז געווען ברוטאַל, וויגאָ געוואקסן כאַאָטיש און אין דעם יקספּאַנשאַן, פרויען געפונען אַ וועג צו זוכן זיך און ריפערד זייער אידענטיטעט . וויגאָ האָט זיך געזוכט אין זײַן איינזאַמקייט, פּונקט ווי מאַרגאַ האָט געטאָן מיט זיך אַליין, זאָגט דאָ מאַר.
אַז אַנטלויפן אַז Xela דעפענדס האט דיין פאַרשווינדן פונט אין די ים , אבע ר אוי ך אי ן דע ר צופעליקע ר באגעגנ ט אי ן ד י גאסן . אין זיינע פּסוקים האָט ער פאַרטיידיקט דאָס פרייע וואַנדערן אין פּלאַץ, עפּעס שווער צוליב קאָוויד ריסטריקשאַנז; ד י מחבר ע הא ט אוי ך גערעד ט װעג ן דע ר פארשטיקונג , װא ס דא ס הויז , הא ט ז י פארשפארט . אַריאַס איז געווען ריבעלד קעגן דער היים, ווען עס ווערט אַ שטייַג ווו מיר שלאָס זיך.
- און יעדער - בין זיכער - זיי גיין
- איך בין געווען דער וואס האט געהאט א שליסל
- גאָלדען פֿאַר ליקס! (איז אַלץ שרעקלעך?)
- מוחל מיר - דערקענען מיר - איך פאַרפאַלן זיך ווידער ...
- און דאָס לוזינג איז געווען אַ כאַלוסאַניישאַן מיט אַ פלאַקסיד פאַקט (...)
דער ים פון וויגאָ ווי אַ פאַרשווינדן פונט
- (...)
- הויב מיך אויף
- איך געוועט סקרימינג בייַ נאַכט
- זיי זענען נישט אין קיין געגנט פון וווינאָרט סאַיאָ
- פאַרגאַנגענהייט אָדער זון דורך קסונגוíן פיאָס נעבולאַס אָנטע
- מיר בראַטאַלז פון שעה וואָס זענען-סען-זון- די גאסן אינערלעכער זעאונג פֿאַר צעוואָרפן באוווינער דיגריידינג סענסיז-אַ פאַרלויפן- ינלענדיש נאָס
- Xunguir fios nebulae foi זאָגן
- קלאָג - די וואָג פון סטייז (...)
דיין קול איז אַזוי נייטיק הייַנט אין די באדינגונגען, הייַנט אַז עס איז אַזוי נייטיק צו פילן געזאלבט דורך די גאסן . די שטאָט וואָס Xela Arias פארטיידיקט איז נישט, אָבער, די שטאָט וואָס דעהומאַנייזיז אונדז און טורנס אונדז אין מאשינען , אבע ר ד י שטא ט פו ן פרײע ן װאנדערן , ד י שטא ט פו ן ד י גליקלעכע :
- אָדער דיין מאַשין קאַנסומז קילאָמעטערס פון אַספאָלט
- צו וועלן] אַטאַ טשע טרעמערן אָס פּéס און געווער ווי אַ קאַרבערייטער
- אויף געגאנגען.
אין זיין צווייט בוך Tigres coma cabalos (1990), וואָס קאַמביינז פאָוטאַגראַפס, מערסטנס נודעס געמאכט דורך Xulio Gil , טראַט די פערד, כינעזיש כאָראַסקאָופּ און סימבאָל פון נאָנקאָנפאָרמיטי מיט וואָס צו אַנטלויפן פון קאַנווענשאַנז און רוטין. Xela Arias האט פאראכט די מאַסע וואָס בליינדלי נאכגעגאנגען קאַנווענשאַנז, זי געוועט אויף אַקטינג אויף אינסטינקט . אין זײַן היסכייַוועס צו אַנטלויפן, איז איינער פֿון די סימבאָלן אין זײַן פּאָעטיק געווען די חיות, און ספּעציעל דאָס פֿערד, צו וועלכע ער שרײַבט אַ כּמעט מאַגישן כאַראַקטער:
- — אנטלאפענע פערד—
- ז ײ זײנע ן געװע ן אנטלאפענ ע פערד , פאלא־פראיע
- פערד / ראַנאַוויי / פּאָלאַס פּראַיאַס / דאַ סידאַדע
דערנענטערן זיך צום לעבן מיט די חושים איז געווען א שטענדיקער אין אריאס, אויך אן איבערזעצער און רעדאקטאר. “ער האָט שטענדיק פאַרטיידיקט די שייכות מיט די הענט מיט דער סביבה; אין טיגערס ווי פערד , די רעפערענצן צו פאַרבינדן זענען קעסיידערדיק", דערקלערט דאָ מאַר. אַז סינעסטעטיק קאַדענסע פידז אויף אַליטעריישאַנז און רעפּאַטישאַנז.
- ברעכן-פינגער מיר פאַרלאַנגן און געדענקען אַז הינטער דעם געלעכטער זענען פאַרראַפּאָס דון צייט
- געדאַנק-אויס?
- (...)
- אבער מיינע פינגער קלעבן זיך צו א פעסטער געגנט
"קסעלאַ אַריאַס איז געווען אַ זייער ליב פרוי וואָס האָט הנאה צו טאָן אַלץ מיט איר הענט: זי פּיינטיד די וואָרט. און עס איז געווען אַ פּלאַץ פון שאַקינג הענט און צעלאָזן אין כאַגז “, צוגעגעבן די דיכטערין מאַרגאַ דאָ מאַר.
די דיכטערין Ana Romaní, געבוירן אין 1962, דאָס זעלבע יאָר ווי Xela, צונויפפאַלן אין רעסיטאַלס און מאַגאַזינז מיט אַריאַס , װ י אי ן דע ר ספר־סעדע דאַקעלאַס וואָס זינגען (1997), ווו Xela Arias געשריבן ווער פארשטייט , דעדאַקייטאַד צו ראָסאַליאַ דע קאַסטראָ. "עס איז אַ פאַרלאַנג פֿאַר פרייהייט און זעלבסטשטענדיקייט אין Xela, זיין אַרבעט איז ניט-קאָנפאָרמיסט, סאַבווערסיוו . אין איר באַטייליקטער פֿוג, צונויפגיסן זיך אַלע קאָלעקטיווע אינסטרומענטן, אין מוזיקאַלישן זינען: זי קלײַבט זיך תּמיד אויס צו שטעלן זיך אַרויס, מיט די דערשלאָגענע. די גאַליצישע שפּראַך איז איר געווען גאָר וויכטיק, און זי האָט זי פאַרטיידיקט מיט פּסוקים ווי Falamos antigas linguas, וואו עס איז פאראן א אידענטיפיקאציע צווישן שפראך און הויט, אלס א טייל פון אידענטיטעט..
"שפּראַך איז פונדאַמענטאַל אין Xela, וואָס טוויסץ עס און נעמען עס צו זיין לימאַץ. די פּאָעט מאכט קלאָר איר שטעלע ווען זי זאגט 'איך שרייב אויף גאליציע ווייל איך בין דא און פון לאגא באלאנגט גאליציע, נאך, באזיגט יארן '", ספּעציפיצירט Ana Romaní.